Nabarralde Fundazioak, Getzeko Kontzejuaren eta Noaingo zein Galar Zendeako Udaletxeen laguntzarekin antolatzen duen Noaingo Martxaren edizio berria ekainaren 30an ospatu genuen, eta Utrimque Roditur izan zuen lema nagusitzat, Karlos IV. Vianako Printzeak bere ezkutuan zeraman esaldia. Nabarraldek 20 urte baino gehiago antolatzen daraman ekitaldiak Noain eta Getze arteko ibilbidea egin zuen. Akabera, beti bezala, 1521eko Noaingo bataila gogoratzen duen Joxe Ulibarrenaren monumentuan izan zen. Aurtengo kartela Tasio marrazkilariak egin zuen, bera izan baita edizio honetako pregoilaria.
Hemen dituzue eguneko argazki batzuk:
Martxak bete-betean egiten du bat Nabarralderen helburu nagusiarekin, hau da, gure subjektu politikoaren ibilbidearen interpretazio eta berreskurapena, gure identitate kolektiboa ezarri eta sekula kontatu ez diguten errelatoa osatzea. Hala, Martxak bigarren gertakari bat ekarriko du gogora: Nafarroako defentsa-lerroa osatzen zuten gazteluen suntsiketaren hasiera.
Edizio honetan, Nabarraldek Noaingo eta Getzeko Udaletxeen eta Galarreko Kontzejuaren laguntza izan du antolakuntza lanetan.
Lema: «Utrimque roditur»
Alde guztietatik hortzikatzen gaituzte. Karlos IV Vianako Printzeak bere ezkutuan zeraman esaldiak gure herriaren historia islatzen du. Bi txakurrek, dominatu gaituzten Estatuak irudikatzen dituzte, alboan izan ditugun Estatu inperialista eta zitalak dira. Baskoniak bata zein bestearen jazarpena etengabea jasan izan du, guk dakigula, bere jatorritik. Vianako Printzearen esaldiak, bere garaian, zentzu literala baldin bazuen (gerra garaikoa, armen indarraren bitartez lurraldeei euren boterea kentzen ziotenekoa), gaur egun, mendeetan jasandako basakerien ondoren, hortzikatze sotilagoen zentzua izan dezake, akaso ikuspuntu sinbolikoagoetatik irakurrita. Atxikia ez da horregatik leun edo onberagoa, noski.
Nafarroa baskoien herriaren defentsarako gotorlekua izan bazen ere, jazarpenak aurrera egin zuen eta bere puntu gorenean gure herriaren independentziaren galera ekarri zuen. Noaingo batailaren garaian kokatzen gara, gure martxarekin gogora ekartzen duguna. Gazteluen, erakunde propioen eta autogobernuaren baliabideen suntsiketa garaia izan zen. Txakurrak iparraldeari hozka egingo zion ehun urte geroago. Baina subiranotasuna galduta ere, gure lurraldea hortzikatzen jarraitu dute etengabean. Jabetzak, ekonomia, baliabideak. Itsasoa, eta itsas jakintza. Gure iragana. Gure izena.
Autoestimuak ere bere hozkak jasan ditu. Gure ondasunak ere jan dituzte: faltsifikazioen atzean gorde dituzte, baliorik gabeko harrietan bilakatu. Gure hizkuntza gugana bizirik iritsi baldin bada, herriaren indarragatik izan da. Baina hortzikatzen jarraitzen gaituzte, hala ere.
Noaingo martxaren ekitaldia gertakari guzti hauetan zentratu da aurten. Ez zen gazteluen suntsiketa bakarrik izan, gaur egun arte irauten duen jazarpena da. Vianako Printzearen lemak bizirik dirau oraindik.
Noaingo Aste Kulturala
Noaingo martxaren aurreko astean, urtero bezala, hitzaldi eta eztabaida zikloa eskaini genuen. Hitzaldi guztiak Iruñeko Kondestablearen Jauregian izan ziren.
Aurtengo zikloan, hitzaldi zikloari Xabier Irujok emango zion hasiera, ekainaren 25ean, “Errozabal-Orreaga” hitzaldiarekin. Ekainaren 26an Mikel Sorauren historialariaren txanda izan zen, Iruñeari buruzko solasaldiarekin. Amaia Iraizozek, ekainaren 27an, Aezkoako XIX mendeko emigrazioa izan zuen solasgai. Ekainaren 28an, mahai-inguru bat ospatu genuen Juan Martin Elexpuru, Iñaki Sagredo, Pello Iraizoz eta Patxi Zabaletarekin, Luis María Martínez Garatek moderatuta, Iruñea, Iruñea Beleia eta gotorlekuak mintzagai izan zituena.
Hemen dituzue Aste Kulturaleko irudiak:
Mila esker aurtengo edizioan parte hartu duzuen guztiei!
