ERAKUSKETA:
Orreagako guduen esanahia oso argia eta indartsua da: 778an Karlomagno enperadoreari bataila irabazi zioten baskoiek eta 824an Iruñeko/Nafarroako erresuma sortu zuten haiek beraiek, 800 urte iraungo zuen independentziaren abiapuntua izan zen. Adierazpen orokor horretatik hasita, gertakariak baditu ezaugarri nabarmenak. Lehenik, ez zen izan hutsetik sortutako ekintza, aurretik baskoi guztiak batzen zituen Baskoniako Errepublikaren bilakaera baizik. Bigarrenik, askoz indartsuagoak ziren etsaien aurrean konplexurik gabeko askatasun gogo irmoa erakutsi zuten orduko euskalnafarrek -hots, Pirinio bi aldetako euskaldunek-. Eta hirugarrenik, eskualde ezberdinetako nafarrak/euskaldunak indarrak askatasunaren alde batzeko gai izan ziren. Gaurko gizarte zabalari, beraz, 824ko batailak erakusten digu aske izan ginela. Eta hori lortzeko, gure arbasoak gai izan ziren duintasuna, beldurra eta konplexuaren gainetik barne zatiketa baztertzeko. Horiek balio beharko lukete, 824an bezala, 2024an ere.
Erakusketa 18 panelek osatzen dute eta modu pedagogikoan eta hainbat hizkuntzatan aurkeztuko da, testu eta ilustrazio laburrak, testuingurua, gertakariak, pertsonaiak eta Orreaga-Errozabalen azken batailaren ondorio nagusiak konbinatuz.
“Herri oroimena”
Orreagak eta Iruñeko erresuma sortu zuen ekimenak Pirinioetako mendien ondare historiko eta irudimenezko oroimena adierazten dute. Hori ospatzen da urtero Orreagako abadiaren eta Ibañetako gainaren inguruan, abuztuaren 15ean. 2024ko Irailaren 2tik 13ra, Biteri Kultur Etxean aukera aparta izango dugu erakusketa baten bidez gertaera haien informazioa jasotzeko eta herri-oroimena aberasteko.
